25η Νοεμβρίου 2024 – Ελληνική Ημέρα Βιοενέργειας

Νοέ 26, 2024 | Κυκλική οικονομία

Η νέα σύνθεση των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προέκυψε μετά τις φετινές Ευρωεκλογές αναμένεται να αντιμετωπίσει κρίσιμα ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή, η ενεργειακή ασφάλεια και το αυξανόμενο κόστος ζωής. Σε αυτό το πλαίσιο, η Βιοενέργεια αποτελεί έναν βασικό σύμμαχο για την οικονομία, τη βιωσιμότητα και την ενεργειακή ασφάλεια της Ε.Ε.

Ήδη σήμερα, η Βιοενέργεια προσφέρει μια βιώσιμη εναλλακτική λύση για τα ορυκτά καύσιμα, αντιπροσωπεύοντας το 85% της συνολικής ανανεώσιμης θερμότητας και αποτελεί κλειδί στην τεχνολογία απομάκρυνσης διοξειδίου του άνθρακα, χάρη στη βιοενέργεια με δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (Bioenergy Carbon Capture & Storage – BECCS), καθώς και στη δέσμευση άνθρακα μέσω βιοάνθρακα (Biochar Carbon Removal – BCR). Η Βιοενέργεια αποτελεί ένα πραγματικό ευρωπαϊκό περιουσιακό στοιχείο, βασιζόμενη σε τεχνολογία που παράγεται εντός της Ε.Ε., δημιουργώντας θέσεις εργασίας σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας και υποστηρίζοντας τη Βιοοικονομία στις αγροτικές περιοχές.

Αλλά και στην αναθεωρημένη έκδοση του ελληνικού Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) αναγνωρίζεται ο κρίσιμος ρόλος που θα πρέπει να παίξει η σύγχρονη βιοενέργεια στους βασικότερους τομείς τελικής κατανάλωσης ενέργειας καθ’ οδόν προς το 2030 και το 2050 (αγροτικός, βιομηχανικός, οικιακός, μεταφορές). Ακόμη και στην ηλεκτροπαραγωγή από βιομάζα, τονίζεται η ανάγκη περισσότερης σύζευξης με εφαρμογές αξιοποίησης της συμπαραγόμενης θερμότητας και του βιογενούς διοξειδίου άνθρακα. Ταυτόχρονα, πέραν της ανανεώσιμης ενέργειας, το Σχέδιο δείχνει να κατανοεί την σημαντική προσφορά της Βιοενέργειας σε ό,τι αφορά την περιβαλλοντική της διάσταση (δηλ. αξιοποίηση οργανικής ύλης που θα επιβάρυνε το περιβάλλον), αλλά και την κλιματική της διάσταση (δηλ. αύξηση του δυναμικού δέσμευσης και αποθήκευσης CO2 μέσω βιοάνθρακα).

Για τη φετινή χρονιά, η Βιοενέργεια εκτιμάται ότι θα μπορούσε να καλύψει τις πρωτογενείς ενεργειακές ανάγκες της Ελλάδας σε ηλεκτρισμό, θερμότητα-ψύξη και μεταφορές για παραπάνω από έναν ολόκληρο μήνα! Η Ελληνική Εταιρεία Ανάπτυξης Βιομάζας (ΕΛΕΑΒΙΟΜ), το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ) και το Cluster Βιοοικονομίας και Περιβάλλοντος Δυτικής Μακεδονίας (CluBE) συμμετέχουν και φέτος στην πανευρωπαϊκή ενημερωτική εκστρατεία European Bioenergy Day. Η εκστρατεία οργανώνεται από μια ομάδα εθνικών και διεθνών συνδέσμων, ακαδημαϊκών–ερευνητικών φορέων και επιχειρήσεων, υπό το συντονισμό του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Βιοενέργειας (BIOENERGY EUROPE), μέλη του οποίου είναι η ΕΛΕΑΒΙΟΜ, το ΕΚΕΤΑ, το ΚΑΠΕ και το CluBE.

Η εκστρατεία της Ευρωπαϊκής Ημέρας Βιοενέργειας στοχεύει να αναδείξει τον ολοένα και πιο κεντρικό ρόλο που διαδραματίζει η βιώσιμη βιομάζα στο ενεργειακό μείγμα των κρατών μελών της Ε.Ε. κατά την ενεργειακή μετάβαση και την απορυκτοποίηση κρίσιμων τομέων, όπως οι μεταφορές, η βιομηχανία και τα κτίρια, καθώς και τον σημαντικό ρόλο που παίζει στην εξασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας. Παρέχει βασικά στοιχεία για τη βιομάζα και τη βιομηχανία βιοενέργειας και προβάλλει επιτυχημένα παραδείγματα ανθρώπων, έργων, εταιρειών, φορέων και προγραμμάτων που συμβάλλουν στην επίτευξη της ευρωπαϊκής κλιματικής ουδετερότητας.

Παράλληλα, η συγκεκριμένη εκστρατεία αποσκοπεί στην καλύτερη κατανόηση της προόδου που έχει επιτελέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση και κάθε κράτος μέλος χωριστά στην ανάπτυξη της Βιοενέργειας, τονίζοντας τις επιμέρους εθνικές «Ημέρες Βιοενέργειας» κάθε κράτους-μέλους της Ε.Ε.

Όσον αφορά την Ελλάδα, τα στατιστικά στοιχεία των τελευταίων ετών δείχνουν ότι τα ορυκτά καύσιμα εξακολουθούν να αποτελούν την κύρια πηγή ενέργειας για την κάλυψη της τελικής κατανάλωσης σε ηλεκτρική ενέργεια, θερμότητα, ψύξη και μεταφορές. Από την άλλη πλευρά, και καθώς οι ΑΠΕ κερδίζουν σταδιακά έδαφος, η Βιοενέργεια καλύπτει συνολική τελική εγχώρια κατανάλωση ενέργειας για κάτι παραπάνω από έναν ημερολογιακό μήνα, λαμβάνοντας υπόψη όλους τους επιμέρους ενεργειακούς τομείς. Επομένως η 25η Νοεμβρίου 2024 είναι η συμβολική ημερομηνία σε ένα ετήσιο «ενεργειακό ημερολόγιο» που σηματοδοτεί τον φετινό εορτασμό της Ελληνικής Ημέρας Βιοενέργειας και αντιστοιχεί στην ημέρα από την οποία και μετά η Ελλάδα θα μπορούσε θεωρητικά να τροφοδοτείται με Βιοενέργεια μέχρι το τέλος του έτους για την κάλυψη του συνόλου των ενεργειακών της αναγκών. Παρά τη μικρή πρόοδο που έχει επιτευχθεί συγκριτικά με προηγούμενα έτη, λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ημέρα Βιοενέργειας εορτάζεται φέτος την 11η Νοεμβρίου, είναι φανερό ότι χρειάζονται πολύ περισσότερα τα επόμενα χρόνια προκειμένου να επιτευχθεί σύγκλιση προς τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Στην κοινή ανακοίνωση της ΕΛΕΑΒΙΟΜ, του ΕΚΕΤΑ, του ΚΑΠΕ και του CluBE σημειώνονται τα εξής:

«Η Βιοενέργεια τα τελευταία χρόνια κάνει σταθερά βήματα προόδου για να διαδραματίσει πιο ενεργό ρόλο στον χώρο των ΑΠΕ. Δημιουργεί χιλιάδες θέσεις παραγωγικής απασχόλησης στον αγροτικό πληθυσμό και τις εφοδιαστικές αλυσίδες, ενώ οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με στερεή Βιομάζα και με Βιοαέριο συνεισφέρουν ως μονάδες βάσης στην αποκεντρωμένη παραγωγή ηλεκτρισμού. Παράλληλα,η αξιοποίηση της παράπλευρης προκύπτουσας θερμικής ενέργειας σε πληθώρα εφαρμογών (π.χ. θερμοκήπια, ξηραντήρια, εκκοκκιστήρια, πριστήρια, βιομηχανίες τροφίμων, κ.α.) παρουσιάζει σημαντικές λειτουργικές συνέργειες στις επιχειρήσεις του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα.

Σημαντική, επίσης, είναι η πρόβλεψη αύξησης της συνεισφοράς της σύγχρονης βιοενέργειας και στον οικιακό τομέα, με εκτίμηση της συμβολής της στο νέο ΕΣΕΚ κατά 22% έως το 2030 και 26% έως το 2050, μέσω της χρήσης προηγμένων συστημάτων θέρμανσης με πιστοποιημένα και τυποποιημένα στερεά βιοκαύσιμα όπως τα πέλλετ ξύλου, συνεπικουρώντας τις αντλίες θερμότητας στην σταδιακή απορυκτοποίηση του κλάδου θέρμανσης. Επιπρόσθετα, τα υγρά βιοκαύσιμα (βιοντίζελ, βιοαιθανόλη), καθώς και τα ανανεώσιμα αέρια (βιομεθάνιο, βιοϋδρογόνο) μπορούν να παίξουν έναν ολοένα ουσιαστικότερο ρόλο στην ανανεώσιμη μετάβαση και τον μετασχηματισμό του ενεργειακού τοπίου σε ευρωπαϊκό και εγχώριο επίπεδο μέσα στα επόμενα χρόνια».