Καλλιέργειες με μη εδώδιμα φυτά εντάχθηκαν στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα MarginUp με σκοπό να αναβαθμίσουν και αποκαταστήσουν ένα τμήμα έκτασης στα πρώην λιγνιτωρυχεία της δυτικής Μακεδονίας.
Ταχυαυξή φυτά (που αναπτύσσονται γρήγορα), με κυρίαρχα είδη την ακακία, την ιτιά, λεύκη, καλλιεργούνται στο ταλαιπωρημένο έδαφος της Πτολεμαΐδας, που κάποτε πρόσφερε λιγνίτη. Γίνονται βιομάζα για θέρμανση και καύσιμα, αλλά και αιθέρια έλαια προς χρήση (από την καλλιέργεια λεβάντας, χαμομηλιού κλπ). Στο καινοτόμο πρόγραμμα συμμετέχει ενεργά το Ινστιτούτο Ξύλου, Επίπλου και Ξύλινης Συσκευασίας του πανεπιστημίου Θεσσαλίας και εντάσσεται στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα MarginUp! Υλοποιείται σε συνεργασία με 28 εταίρους και χρηματοδοτείται με ευρωπαϊκά κονδύλια ύψους 7 εκατ. ευρώ.
Όπως αναφέρει στο 4green.gr ο κ. Γιώργος Νταλός, Καθηγητής του Τμήματος Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου & Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Διευθυντής του Ινστιτούτου: «Προσπαθούμε να αξιοποιήσουμε εγκαταλελειμμένες περιοχές κάνοντας καλλιέργεια ταχυαυξών φυτών. Αυτή τη στιγμή δουλεύουμε σε μια μεγάλη περιοχή στην περιοχή της Πτολεμαΐδας. Το έδαφος είναι διαταραγμένο, καθώς πριν μερικά χρόνια έπαιρναν το λιγνίτη και εναπόθεταν στάχτη από πάνω. Επειδή έχει επικίνδυνα υλικά, δεν καλλιεργούμε φυτά προς κατανάλωση, αλλά ακακίες για παραγωγή ενέργειας για καύσιμο και θέρμανση ή λεβάντα με σκοπό να πάρουμε εκχυλίσματα που θα δώσουν αιθέρια έλαια προς καύση».
Το MarginUp! έχει σκοπό να προωθήσει τη βιοποικιλότητα, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κυκλική οικονομία, να αποκαταστήσει υποβαθμισμένες περιοχές και να τονώσει την τοπική οικονομία. Το μέσο είναι η παραγωγή βιοπροϊόντων και βιοκαυσίμων από φυσικές πρώτες ύλες. Επειδή τα εδάφη είναι χαμηλής παραγωγικότητας, είτε εξαιτίας μόλυνσης, εντατικής καλλιέργειας ή βιομηχανικής επιβάρυνσης, οι καλλιέργειες θα είναι ανθεκτικές και δεν θα προορίζονται προς κατανάλωση.
Συνολικά συμμετέχουν 5 περιφέρειες στην Ισπανία, την Ελλάδα, Σουηδία, Γερμανία, Ουγγαρία. Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται στα 7.8 εκ. ευρώ, από τα οποία τα 6,9 εκ. χρηματοδοτεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του Horizon Europe για διάστημα 4 ετών (έως το φθινόπωρο του 2026). Οι 5 εταίροι που έχουν την ευθύνη των μελετών είναι: CICYTEX (Ισπανία), CLUBE (Ελλάδα), Pilze nagy KFT (Ουγγαρία), RISE (Σουηδία) και η ATB (Γερμανία) που έχει αναλάβει το γενικό συντονισμό του προγράμματος MarginUp! Στην Ελλάδα η πιλοτική περιοχή περιλαμβάνει υποβαθμισμένα εδάφη παλιών λιγνιτωρυχείων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Οι εταίροι που συμμετέχουν στην υλοποίηση είναι το Cluster Βιοοικονομίας και Περιβάλλοντος Δυτικής Μακεδονίας-CluBE, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, η ΔΙΑΔΥΜΑ και η ALFA WOOD GROUP.
Πηγή: 4green.gr